Edmund Hillary

Sir Edmund Percival Hillary, 20. yüzyılın en ünlü kaşiflerinden biri olarak tarihe geçmiştir. 29 Mayıs 1953 tarihinde, Şerpa dağcı Tenzing Norgay ile birlikte Everest Dağı'nın zirvesine ulaşan ilk insanlardan biri olmuştur. Bu tarihi başarı, Hillary’yi dünya çapında bir efsane haline getirmiştir. Ancak onun yaşamı, yalnızca Everest'le sınırlı değildir. Hillary, aynı zamanda insani yardım çalışmaları ve keşifleriyle de tanınan bir figürdür. Yeni Zelandalı bir arıcı olan Hillary’nin hayatı, doğa sevgisi, dayanıklılık ve insanlığa hizmet etme tutkusuyla dolu olmuştur.

Erken Yaşam ve Dağcılıkla Tanışma

Sir Edmund Hillary, 20 Temmuz 1919’da Yeni Zelanda’nın Auckland şehrinde doğdu. Babası Percival Augustus Hillary, Birinci Dünya Savaşı gazisiydi ve annesi Gertrude Hillary ise eğitimciydi. Hillary, çocukluğunu doğaya yakın bir şekilde geçirdi ve doğa sevgisi küçük yaşlardan itibaren gelişti. Dağcılıkla ilk kez okul yıllarında tanıştı. Ruapehu Dağı’na yapılan bir okul gezisi sırasında dağcılığa olan ilgisi ortaya çıktı.

Yeni Zelanda'nın Güney Alpler bölgesi, Hillary'nin gençlik yıllarında dağcılık yeteneklerini geliştirmesine olanak sağladı. Özellikle Aoraki/Mount Cook tırmanışı, onun dağcılığa olan ilgisini pekiştirdi. Aile mesleği olan arıcılıkla uğraşırken, aynı zamanda bu dağlarda tırmanış yaparak dağcılık becerilerini ilerletti. Arıcılık, yaz aylarında ona zaman kazandırarak kış aylarında tırmanış yapabilmesine olanak tanıyordu.

Everest Tırmanışı ve Tarihi Başarı

Hillary, Everest’e ilk kez 1951 yılında Britanyalı bir keşif ekibi ile gitti. Bu keşif sırasında, Everest’e tırmanmanın zorlukları hakkında bilgi edindi ve bölgenin topografyasını yakından inceledi. Ancak asıl tarihi olay, 1953 yılında gerçekleşti. Britanyalı bir keşif ekibi, Everest'in zirvesine ulaşmak için bir plan yapmıştı. John Hunt'ın liderlik ettiği bu keşif ekibi, dünyanın en yüksek zirvesine ulaşmayı hedefliyordu.

1953 baharında, Hillary ve Tenzing Norgay, Everest Dağı'nın zirvesine ulaşmak için son denemelerini yaptılar. Zorlu hava koşulları ve düşük oksijen seviyeleri nedeniyle zirveye tırmanmak son derece tehlikeliydi. Ancak 29 Mayıs 1953 tarihinde, Hillary ve Norgay, 8.848 metrelik zirveye ulaşarak tarihe geçti. Bu başarı, dünya çapında büyük yankı uyandırdı ve aynı yıl Kraliçe II. Elizabeth tarafından Hillary’ye şövalyelik unvanı verildi.

Everest Sonrası Keşifler ve İnsani Yardım Çalışmaları

Everest tırmanışı Hillary’nin keşif kariyerinin yalnızca bir parçasıydı. Zirveye ulaştıktan sonra da keşiflerine devam etti. 1958 yılında Hillary, Antarktika’ya yapılan bir keşif gezisine katılarak Güney Kutbu’na ulaşan ilk insanlar arasında yer aldı. Bu keşif, Hillary’nin keşif dünyasındaki ününü pekiştirdi ve kutup keşiflerinde yeni bir dönemin başlangıcına katkıda bulundu.

Ancak, Hillary’nin hayatındaki en önemli dönüm noktalarından biri, Nepal’e ve Himalaya bölgesine yaptığı yardımlarla şekillendi. Everest tırmanışı sırasında Şerpalarla güçlü bir bağ kuran Hillary, bölgedeki insanların ihtiyaçlarını yakından gözlemledi. 1960’larda Nepal’de okullar, hastaneler ve havaalanları inşa etmek için çalışmaya başladı. Hillary’nin başlattığı bu projeler, bölgedeki yaşam koşullarını iyileştirmek için büyük bir adım oldu.

1960 yılında kurduğu Himalayan Trust (Himalaya Vakfı), özellikle eğitim ve sağlık alanında önemli projelere imza attı. Bu vakıf sayesinde, birçok Şerpa çocuğu eğitim alma fırsatı buldu ve bölgeye temel sağlık hizmetleri getirildi. Hillary’nin insani yardım çalışmaları, onun yalnızca bir kaşif değil, aynı zamanda derin bir insanlık sevgisi taşıyan bir lider olduğunu da gösterdi.

Kişisel Yaşam ve Trajediler

Hillary’nin kişisel yaşamı, başarılar kadar trajedilerle de doluydu. 1975 yılında, eşi Louise ve kızı Belinda, bir uçak kazasında hayatlarını kaybettiler. Bu trajedi, Hillary için büyük bir yıkım oldu ve onu uzun bir süre boyunca etkiledi. Ancak, bu kayıplara rağmen insani yardımlara ve keşif çalışmalarına devam etti.

1989 yılında Hillary, ikinci eşi June Mulgrew ile evlendi. Hayatının ilerleyen dönemlerinde, dünyanın dört bir yanında konuşmalar yaparak gençlere doğa sevgisini ve keşif ruhunu aşılamaya çalıştı. Ayrıca, hayatını ve Everest tırmanışını konu alan birçok kitap yazdı. Hillary’nin kaleme aldığı eserler, dağcılık dünyasında önemli bir yere sahiptir.

Mirası ve Ölümü

Sir Edmund Hillary, 11 Ocak 2008’de 88 yaşında hayata veda etti. Ölümünün ardından, Yeni Zelanda’da büyük bir yas ilan edildi ve Hillary’nin ülkesi için taşıdığı sembolik değer bir kez daha ortaya çıktı. Onun adını taşıyan birçok okul, hastane ve dağcılık merkezi, Hillary’nin mirasını yaşatmaktadır. Özellikle Yeni Zelanda'da ve Nepal'de onun adı büyük bir saygıyla anılmaktadır.

Hillary, yalnızca Everest Dağı’na tırmanan ilk insan olarak değil, aynı zamanda insanlığa yaptığı katkılarla da hatırlanır. Onun mirası, keşif ve insani yardım alanlarındaki çabalarıyla şekillenmiş bir yaşamdır. Hillary’nin Himalayalar’da başlattığı eğitim ve sağlık projeleri, günümüzde hala bölgedeki insanların yaşamlarını iyileştirmeye devam etmektedir.

Kitapları ve Yayınları

Sir Edmund Hillary, dağcılık kariyeri boyunca birçok kitap yazmıştır. Bu kitaplar, onun maceralarını, keşiflerini ve hayatı boyunca öğrendiği dersleri anlatır. Özellikle Everest tırmanışı ve Güney Kutbu keşifleri hakkında yazdığı eserler, dağcılık ve keşif literatüründe önemli bir yer tutar.

High Adventure (1955): Hillary’nin Everest tırmanışını anlattığı bu kitap, onun ilk eserlerinden biridir.
No Latitude for Error (1961): Antarktika keşif gezilerini konu alan bu kitap, Hillary’nin kutup maceralarını ele alır.
View from the Summit (1999): Bu otobiyografi, Hillary’nin hayatının her yönünü ele alan kapsamlı bir eserdir.
Nothing Venture, Nothing Win (1975): Hillary’nin keşif ruhunu ve yaşam felsefesini anlatan bu eser, onun yaşamı boyunca benimsediği risk alma ve macera arayışını yansıtır.

Sonuç

Sir Edmund Hillary, yalnızca Everest Dağı’na tırmanan ilk insan olarak değil, aynı zamanda insani yardım çalışmalarıyla da tanınan bir figürdür. Onun yaşamı, doğa sevgisi, keşif ruhu ve insanlığa hizmet etme tutkusu ile şekillenmiştir. Everest zirvesine ulaşması, dünyanın dört bir yanındaki kaşifler için bir ilham kaynağı olmuştur. Ancak, Hillary’nin gerçek mirası, Himalayalar’da ve Yeni Zelanda’da bıraktığı insani yardımlar ve eğitime olan katkılarıdır. Sir Edmund Hillary, hem dağcı hem de bir insanlık elçisi olarak tarihe kazınmıştır.

Kaynakça

Hillary, E. (1955). High Adventure. Hodder & Stoughton.
Hunt, J. (1953). The Ascent of Everest. Hodder & Stoughton.
Roberts, D. (2005). On the Ridge Between Life and Death: A Climbing Life Reexamined. Simon & Schuster.
Roughton, G. (2012). Sir Edmund Hillary: Everest and Beyond. W.W. Norton & Company.